مراحل ساخت ساختمان ؛ قالب برداری و کارهای تکمیلی

در این مرحله زیر قالب‌ها جک‌هایی قرار داده می‌شوند تا برای مدت معینی که قالب‌ها سفت شوند، نیروهای وارده را تحمل کنند. پس از اجرای اسکلت فلزی یا قالب‌گیری در ساختمان بتنی، نوبت به راه پله‌ها و ایجاد پاگردها می‌رسد. پس از آن باید عایق‌های دیوارها و سقف‌ها نصب گردد که این عایق‌ها شامل عایق‌های صوتی و عایق‌های حرارتی است. عایق در مراحل ساخت ساختمان معمولاً ظرف مدت زمان کوتاهی انجام می‌گیرد و پس از آن نوبت به انجام لوله‌کشی‌های مختلف و تأسیسات است.

پس از اتمام لوله‌کشی و عایق‌کاری لوله‌ها نوبت به چیدن سفال‌ها و مصالح اصلی در دیوارها می‌رسد. بر روی دیوارهایی که کار قرار دادن مصالح در آن‌ها به اتمام رسیده باشد، بتن‌پاشی صورت می‌گیرد. این کار معمولاً با دستگاه‌های مخصوصی که بتن را با فشار به بیرون پرتاب می‌کنند، صورت می‌گیرد. البته در بعضی موارد برای ساختمان‌های کوچک این کار ممکن است با دست نیز انجام گیرد. سفیدکاری یکی دیگر از مراحل ساخت ساختمان است که پس از بتن‌پاشی انجام می‌شود و می‌توان گفت که کار نهایی دیوارها و سقف در این مرحله انجام می‌شود. در نهایت نمای بیرونی بر اساس طراحی‌های قبلی صورت گرفته و نصب تجهیزات جانبی مانند شوفاژها، کابینت و… انجام می‌شود.

چند نکته‌ی مهم

توضیح این نکته ضروری است که قبل از آغاز مراحل ساخت ساختمان باید مجوزهای لازم برای شروع ساخت و ساز از نهادهای مربوطه دریافت شود. پروانه‌ی ساخت ساختمان از مهم‌ترین مجوزهای ابتدایی است که باید قبل از آغاز ساخت و ساز دریافت شود؛ در غیر این صورت شهرداری از هرگونه عملیات ساختمانی ممانعت بعمل خواهد آورد.

نکته‌ی دیگری که لازم است به آن اشاره شود، مقایسه‌ی بین ساختمان بتنی و اسکلت فلزی است؛ هر کدام از این دو مورد مزایا و معایبی دارند. برای مثال مقاومت اسکلت فلزی در برابر آتش سوزی و حرارت کمتر است؛ اما از سوی دیگر سرعت اجرای اسکلت فلزی نسبت به ساختمان بتنی بسیار بیشتر بوده و مراحل ساخت ساختمان را سریع‌تر پیش خواهد برد؛ زیرا اسکلت فلزی در کلیه‌ی قسمت‌ها می‌تواند به صورت همزمان اجرا شود. هزینه‌ی فولاد به کار رفته در اسکلت فلزی نسبت به فولاد به کار رفته در ساختمان بتنی بیشتر است؛ همچنین از آنجایی که وام مسکن در پروژه‌های ساختمانی بر اساس اتمام مراحل ساخت ساختمان پرداخت می‌شود، در ساختمان‌های بتنی می‌توان پس از پایان هر طبقه وام مربوطه را دریافت نموده و هزینه‌ی ساخت طبقات دیگر را تأمین کرد.

این در حالی است که در ساختمان‌هایی که با اسکلت فلزی ساخته می‌شوند، وام‌های مربوطه را تنها می‌توان در پایان کار کل ساختمان دریافت کرد. عمر سازه‌های فلزی از عمر سازه‌های بتنی بیشتر بوده و همچنین دارای ارزش اسقاط هستند؛ به این معنا که در هنگام تخریب ساختمان‌های فلزی، می‌توان اسکلت فلزی آن‌ها را به عنوان جنس دست دوم به فروش رساند؛ اما در تخریب ساختمان‌های بتنی چیزی برای اسقاط وجود ندارد. با توجه به مسائلی که به آن اشاره شد، نمی‌توان به طور مطلق بین این دو نوع سازه یکی را انتخاب کرد؛ بلکه بسته به نوع ساختمان و نوع کاربری آن باید این امر مشخص گردد.

مراحل ساخت ساختمان ؛ قالب‌گیری و بتن‌ریزی ساختمان

قالب‌بندی یکی دیگر از مراحل ساخت ساختمان است که در ساختمان بتنی اجرا شده و در آن از قطعه‌های چوبی یا فلزی برای شکل دادن به بتن استفاده می‌کنند. در مرحله‌ی بتن‌ریزی بتن تا قبل از سفت شدن به حالت نرم بوده و احتمال فروپاشیدگی آن وجود دارد؛ به همین خاطر وجود قالب‌ها سبب می‌شود تا بتن شکل خود را تا زمان سفت شدن حفظ کرده و با حفظ انسجام از مقاومت بالایی برخوردار باشد.

در این مرحله قالب‌ها باید با دقت نصب شده و محکم گردند؛ در غیر این صورت ممکن است حین کار در اثر فشارهای وارده باز شده و عملیات بتن‌ریزی را خراب کنند. در ایران استفاده از قالب‌های چوبی برای بتن‌ریزی ساختمان بتنی بیشتر رایج است؛ از آنجایی که تخته‌های قالب در زمان قالب‌گیری ممکن است به بتن خیس بچسبند، سطح آن‌ها را با روغن‌های مخصوص چرب می‌کنند تا از این اتفاق جلوگیری بعمل آید. همچنین چرب کردن سطح تخته‌ها سبب می‌شود تا رطوبت بتن به چوب سرایت نکرده و بتن به طور اصولی محکم شود.

قالب‌گیری نیز در بین مراحل ساخت ساختمان به سهم خود از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است؛ برای مثال در هنگام روغن‌کاری قالب‌ها باید دقت شود که روغن به آرماتورها سرایت نکند؛ در غیر این صورت بتن و میلگردها به هم نخواهند چسبید و استحکام ساختمان به خطر خواهد افتاد. قالب‌بندی برای قسمت‌های مختلف ساختمان به روش‌های معین انجام می‌شود؛ این قسمت‌ها عبارتند از: ستون‌ها، پی‌ها، تیرهای اصلی و سقف و برای تمام آن‌ها باید عملیات قالب‌بندی صورت گیرد