اگر تابه‌حال برای خرید به خانه‌های مختلف سر زده باشید حتما به این نتیجه رسیده‌اید که نقشه خانه در زیبایی و کارآمدی خانه نقش به‌سزایی دارد. اگر معیارهایی مانند محله و طول عمر ساختمان را نادیده بگیریم، آن چیزی که دو خانه مثلا صد متری را از هم متمایز می‌کند نقشه و طراحی فضاهای داخلی آنهاست. اینکه اتاق‌ها کجا جانمایی شده باشند، چه فضایی به آشپزخانه اختصاص داده شده باشد، کدام فضاها نورگیراند و… می‌تواند در انتخاب شما تأثیرگذار باشد. نقشه استاندارد خانه نقشه‌ای است که به تمامی این موارد توجه کرده و اصول روابط بین فضاها را رعایت کرده باشد. اما این اصول چیست؟ در این مطلب می‌خواهیم تا حدودی به این سوال پاسخ دهیم.
ورودی خانه
ورودی خانه که برخی به آن کفش‌کَن نیز می‌گویند، فضایی بسیار کوچک پشت در ورودی خانه است. این فضا نباید به فضاهای خصوص خانه از جمله اتاق‌های خواب، حمام و اتاق نشیمن دسترسی داشته باشد. در واقع ورودی خانه باید به گونه‌ای طراحی شود که اگر مهمان یا غریبه‌ای وارد آن شد به حریم‌شخصی اعضای خانه لطمه‌ای وارد نشود. شما باید بتوانید همسایه را به محیط ورودی خانه دعوت کنید و بابت احتمال معذب شدن اهالی خانه نگرانی نداشته باشید.
ورودی خانه باید به اندازه یک جاکفشی و آینه دیواری جا داشته باشد. اگر متراژ اجازه می‌دهد بهتر است دستشویی مهمان را هم در این بخش از خانه تعبیه کرد.
اتاق نشیمن
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که وسط هال خوابیده باشید و وقتی بیدار می‌شوید ببینید دور تا دورتان مهمان نشسته است! مطمئنا چنین وضعیتی چندان جالب نیست و اتاق نشیمن که برخی به آن هال خصوصی می‌گویند نیز برای جلوگیری از چنین شرایطی در نظر گرفته می‌شود.
اتاق نشیمن محیطی نیمه‌خصوصی محسوب می‌شود و باید به گونه‌ای طراحی شود که اگر برایتان مهمان آمد باز هم اعضای خانواده بتوانند بدون برخورد با مهمان در آنجا به ادامه کارهایشان بپردازند.
متاسفانه به خاطر پایین آمدن متراژ خانه‌ها در بسیاری از نقشه‌های آپارتمانی این محیط حذف شده است. اما اگر قصد خرید یا ساخت خانه را دارید سعی کنید سراغ نقشه‌هایی بروید که چنین فضایی در آن‌ها تعبیه شده باشد.
اتاق نشیمن در واقع محیطی است که بیشتر وقت اعضای خانواده در آن سپری می‌شود. لازم نیست متراژ بالایی داشته باشد، اما باید به‌گونه‌ای باشد که بتوان در آن یک کاناپه و تلویزیون قرار داد. معمولا بین 20 تا 30 متر مربع برای این فضا مناسب به‌نظر می‌رسد. این محیط نباید مستقیما به ورودی خانه متصل باشد، اما باید به آشپزخانه و اتاق خواب‌ها دسترسی بی‌واسطه داشته باشد.
آشپزخانه
آشپزخانه یکی از پر رفت‌و‌آمدترین محیط‌های خانه است و به همین دلیل باید به طراحی آن دقت بالایی داشت. آماده‌سازی غذا مراحل زیادی دارد که هرکدام از این مراحل به وسایل مخصوص نیازمندند. اگر آشپزخانه کوچک باشد یا طراحی مناسبی نداشته باشد حین اجرای این مراحل باعث کلافگی آشپز می‌شود.
آشپزخانه باید به گونه‌ای طراحی شود که مثلث کار بین اجاق گاز، یخچال و ظرفشویی رعایت شود. این سه نقطه از نقاط پرکاربرد آشپزخانه‌اند که خانم خانه در روز مدام بین آن‌ها جابه‌جا می‌شود. اگر فضای آشپزخانه کوچک باشد یا به‌صورت خطی طراحی شده باشد مطمئنا جابه‌جایی مدام بین این سه نقطه آزاردهنده خواهد بود. در نقشه استاندارد خانه فضای آشپزخانه چیزی حدود 12 تا 15 متر مربع درنظر گرفته می‌شود.
فارغ از بحث ابعاد و رعایت تناسب در طراحی آشپزخانه، دسترسی‌های این فضا نیز اهمیت دارد. در واقع آشپزخانه باید مرز بین اتاق‌های خواب و اتاق نشیمن با پذیرایی باشد.
نکته دیگر که باید به آن توجه کرد اُپن بودن یا نبودن آشپزخانه است. باید بدانید که در نقشه استاندارد خانه هیچ اجباری بر اُپن بودن آشپزخانه وجود ندارد. به‌خصوص که شاید اپن بودن چنین فضایی در فرهنگ جامعه ایرانی هنوز کاملا جا نیفتاده باشد. با این حال در متراژهای پایین بهتر است که از آشپزخانه اپن استفاده شود تا از فضا نهایت استفاده را کرده باشید
